اثر موسیقی روی گیاهان؛ مثبت یا منفی

آیا موسیقی بر رشد گیاه تأثیر می‌گذارد؟

تا حالا شده به این فرضیه که پخش موسیقی روی رشد گیاهان تاثیر داره، فکر کنید؟ گیاهان چطوری صدای موسیقی رو می‌شنون؟ چه سبکی از موزیک رو ترجیح میدن!
خیلی عجیبه نه؟!

با وجود این که خیلی‌ها این موضوع رو قبول ندارن که گیاهان تحت تاثیر موسیقی قرار می‌گیرن اما شواهد قانع‌کننده‌ای وجود داره که موسیقی در فرکانس‌های مختلف می‌تونه به گیاه کمک کنه سریع‌تر رشد کنه یا در مقابل بیماری‌ها و آفات از خودش دفاع کنه.

ادامه مقاله رو بخونید تا متوجه بشید این ایده از کجا اومده و علم در مورد این موضوع چی میگه.

این ادعاها درباره گیاهان و موسیقی از کجا شروع شد؟

شاید تعجب نکنید اگر بدونید این ایده که موسیقی می‌تونه روی رشد گیاه تأثیر بذاره، تو همین عصر جدید شکل گرفته. با منتشر شدن مقاله «زندگی مخفی گیاهان» در سال ۱۹۷۳ توسط کریستوفر برد و پیتر تامپکینز در مورد روابط فیزیکی، عاطفی و معنوی بین گیاهان و انسان، درست بودن این ایده قوت گرفت.

برد و تامپکینز با توجه به مطالعات علمی که قبلا انجام شده بود، نشون دادن نه تنها موسیقی به رشد گیاهان کمک می‌کنه بلکه اونها دارای سطح هوشیاری هستن و می‌تونن هوشمندانه به ما عکس‌العمل نشون بدن.

یکی از اولین مطالعات در مورد تأثیر موسیقی بر روی گیاهان در سال ۱۹۶۲ توسط دکتر تی‌سی سینگ، رئیس گیاه‌شناسی دانشگاه آنامالیا هند انجام شد. دکتر سینگ، گل حنا رو در معرض موسیقی کلاسیک قرار داد. متوجه دو تغییر در گیاه حنا شد، اول سرعت رشد و دوم حجم بیوس گیاه.

در این آزمایش سرعت رشد گل حنا نسبت به گروه کنترل ۲۰ درصد افزایش داشت و از طرف دیگه ۷۲ درصد افزایش در مقدار بیومس هم نشون داد.

دکتر سینگ بعد از دیدن این نتایج آزمایش دیگه‌ای طراحی کرد. این بار با استفاده از بلندگو محصولات زراعی رو در معرض موسیقی راگا قرار داد و چیزی که دید خیلی جالب بود. او متوجه شد که گیاهان مورد آزمایش ۲۵٪ تا ۶۰٪ بیشتر از میانگین منطقه رشد کردن.

در ادامه بررسی تاثیر موسیقی بر گیاهان محقق‌های دانشگاه آنامالیا از سازهای دیگر هم استفاده کردن. اونها از پخش صدای سازهای فلوت، ویولن، هارمونیوم و رنا (یه ساز هندی) نتیجه‌های مشابهی گرفتن. حتی نتیجه در معرض لرزش‌های رقص سنتی هندی قرار گرفتن هم مثبت بود.

محقق‌ها از بررسی تمام سازها، به این نتیجه رسیدن که ویولن مؤثرترین ساز در رشد گیاهانه.

این نتایج رو یه مهندس کانادایی به نام یوجین کانبی هم تکرار کرد. کانبی موسیقی ویولن باخ رو در مزارع گندم پخش کرد و افزایش ۶۶ درصدی عملکرد رو ثبت کرد.

تو همون سالی که مقاله «زندگی مخفی گیاهان» منتشر شده بود، دورتی ریتالاک یکی از محقق‌های کالج زنان کلرادو تحقیقات خودش رو در مورد موسیقی و گیاهان در کتابی به اسم «صدای موسیقی و گیاهان» گردآوری کرد.

ریتالاک گیاهان رو در معرض «نت فا» قرار داد و دید این گیاهان بسیار سالم‌تر از گروه شاهد هستن. آزمایش دیگه‌ی دورتی ریتالاک قرار دادن گیاهان در معرض انواع مختلف موسیقی از جمله کلاسیک، جاز و راک بود.

نتایج این آزمایش هم جالب بود. گیاهانی که در معرض موسیقی آرام کلاسیک و جاز بودن به سمت بلندگو رشد کرده بودن. حرکت بعضی از گیاهان شبیه این بود که می‌خوان بلندگو رو در آغوش بگیرن.

از طرف دیگه گیاهایی که در معرض موسیقی راک ناموزون قرار گرفته بودن از بلندگوها دور شده بودن و علائمی شبیه به بیش‌بود آبیاری از خودشون نشان دادن.

شاید گیاهان واقعا از طرفدارانه بزرگ باخ و لوئیس آرمسترانگ باشن.

.

چگونه می‌توان این رفتار گیاهان را توضیح داد؟

خیلی از محقق‌ها از جمله سینگ و ریتالاک که روی اثر موسیقی بر رشد گیاهان تحقیق می‌کردن به این نتیجه رسیدن که گیاهان پاسخ همدلی به موسیقی که می‌شنون نشون می‌دن. ریتالاک حتی اعتقاد داشت گیاهان درک فوق حساس دارن و برای همین از موسیقی راک دور شدن، چون متن ترانه آنها خشن بود.

بهترین تئوری علمی در مورد اینکه موسیقی چه عملکردی بر روی رشد گیاهان داره، تأثیر ارتعاش امواج صوتی روی گیاه هستش.

گیاه مواد مغذی، پروتئین‌ها و اندامک‌ها رو تو مایعات خودش (سیتوپلاسم) از طریق فرآیندی به نام جریان سیتوپلاسمی انتقال می‌ده.

ارتعاشات انواع خاصی از موسیقی و صداها ممکنه به تحریک این فرایند کمک کنه. مثلا در طبیعت، گیاهان ممکنه با صدای آهنگین پرنده‌های اطرافشون و یا صدای نسیم رشد بهتری داشته باشن.

صدا به شکل امواج منتقل می‌شه و امواج باعث ایجاد ذرات لرزان در محیط می‌شن. مثلا وقتی که رادیو رو روشن می‌کنید، امواج صوتی باعث ایجاد ارتعاش در هوای اطرافشون می‌شن و این امواج به گوش ما می‌رسن.

گیاهان هم به همین شکل صدای موسیقی رو می‌شنون، یعنی لرزش موج صدا رو احساس می‌کنن.

اما آیا میشه این موضوع رو ثابت کرد؟

گاهی اوقات می‌بینید که خیلی از باغبان‌هایی اعتقاد دارن وقتی موسیقی پخش می‌کنن گیاهان‌ بهتر رشد می‌کنن. اما هنوز هیچ مدرک اثبات کننده ‌ای در دست نیست که این موسیقی به رشد گیاهان کمک می‌کنه یا نه!؟

گیاه‌شناسای زیادی هستن که میگن آزمایش‌هایی که به اثبات این واقعیت می‌پردازن جز دانش شبه علم، علم معیوب یا ناقص و غیر قابل استفاده هستن.

سانتا باربارا از دانشگاه کالیفرنیا یادآوری می‌کنه که متغیرهای زیادی مثل نور، آب، فشار هوا و شرایط خاک در این آزمایش‌ها وجود دارن که ممکنه به درستی مدیریت نشده باشن یا حتی در نظر گرفته نشده‌ باشن. یا ممکنه این رشد به خاطر توجه نشون دادن باغبون‌ها به گیاهان باشه.

به گیاهان خود کمک کنید تا قد بلند و قوی باشند

موزیک غذای روح ماست ولی آیا غذای روح گیاهان هم هست؟

با وجود تحقیق‌های انجام شده هنوز هم نمیشه بدون شک گفت که بله غذای روح گیاهان هم هست. اما صرف نظر از این که آیا موسیقی به رشد گیاه کمک می‌کنه یا نه، حداقل میدونیم که نمیتونه صدمه‌ای به گیاه وارد کنه! البته حداقل تا موقعی که گیاه رو درست کنار بلندگو قرار ندید.

اما کارهای دیگه‌ای هم هست که برای کمک به رشد بیشتر گیاه‌تون می‌تونید بکنید. کارهایی مثل فراهم کردن نور مناسب، تنظیم آبیاری، رسیدگی و هرس گیاهاتون.

پس هم کارهای ضروری و نکات اولیه رو در نظر داشته باشین و هم از لذت شنیدن موسیقی ملایم محرومشون نکنید.